Lata temu moja mama miała naszyjnik, który był dla mnie w pewien sposób magiczny. Brało się to stąd, że kiedy pierwszy raz wzięłam go do ręki pomyślałam, że jest bardzo ciekawy, ale czemu żadna zawieszka nie jest taka sama? Mama powiedziała, z dumą w głosie, że te zawieszki to naturalne liście pokryte złotem. "Złotem? Ale że niby jak? Liść, taki z drzewa, w metalu?" zadałam sobie pytanie, ale już więcej nic nie mówiłam wpatrzona w połyskujące liście.
Ozdoba powędrowała na półkę "zagadek do rozwiązania".
Z czasem jednak zapomniałam o nim, aż do czasu, gdy zobaczyłam, że można
kupić zawieszki w kształcie liści pokryte metalem. Od razu przypomniała
mi się magiczna zagadka z dzieciństwa, więc bez wahania zamówiłam
kilka. Teraz jednak jestem większa ;) i postanowiłam odkryć tajemnicę.
Zapraszam więc na wycieczkę po początkach galwanotechniki, suszenia
roślin, a w końcu tego, co wyczarowałam na początek z taką zawieszką.
Pierwszym, który wpadł na pomysł pokrywania roślin metalem, był Moritz Hermann von Jacobi - profesor pochodzenia niemiecko-żdyowskiego, który najpierw pracował w Rydze, a następnie w Petersburskiej Akademii Nauk. To właśnie tutaj w 1838 r. opracował technikę osadzania metali na monetach za pomocą prądu elektrycznego.
W swojej książce Die Galvanoplastik wydanej w 1840 r. opublikował ilustracje przedstawiające proces metalizacji roślin, ale można o tym też przeczytać np. w Die Elektrolytischen Metallniederschläge
z 1910 r. autorstwa Wilhelma Pfanhausera jr. Przepisy, które tam się
znajdują, podobno nie są dzisiaj stosowane ze względu na postęp
technologiczny, niemniej nadal stanowią pierwszy krok w zdobywaniu
wiedzy z tej dziedziny.
Badając ten temat natrafiłam na zdjęcia nie tylko
liści, ale również kwiatów, grzybów, plastrów miodu, a nawet niektórych owoców pokrytych
metalem! Wyglądają przepięknie i nie dziwi mnie, że takie ozdoby coraz częściej widzi się u kobiet. Zobaczcie sami:
Źródło zdjęć: https://www.etsy.com/pl/shop/Galvanart?ref=l2-shopheader-name;
autorem prac jest
Kate Voilova
Sam proces składa się z dwóch etapów: wysuszenia roślin oraz nałożenia warstwy przewodzącej na nich.
Etap suszenia - co mnie bardzo zdziwiło - zajmuje od 2 do 7 dni. Rośliny
(liście, kwiaty) wkłada się do pojemników wypełnionych boraksem,
piaskiem, mieszaniną ich obu lub żelem krzemionkowym. Opatulona
materiałem sypkim roślinka czeka, aż będzie gotowa. Ten sposób suszenia pozwala na zachowanie naturalnego wyglądu roślin (nie kurczą i nie marszczą się).
Gdy roślina będzie
już wysuszona wyciąga się ją z pudełka, po czym pokrywa się ją warstwą
przewodzącą, dzięki czemu łatwiej jest nałożyć na nią warstewkę metalu (miedź, nikiel, złoto, srebro). Same rośliny, jak np. liście, ze względu na swoją budowę (aparaty szparkowe) nie są jako powierzchnia zbyt szczelne. Warstwa przewodząca służy więc jako podkład "wyrównująco-uszczelniający".
Tak oto w skrócie, niekoniecznie telegraficznym, wygląda proces tworzenia
naturalnych zawieszek pokrytych metalem. Zachęcam do dalszej lektury -
linki na końcu - bo teraz kolej na moje inspiracje jesienne, czyli naszyjnik
"Copper dream". W roli głównej liść pokryty miedzią.
Wiedząc już, jak wygląda proces tworzenia takich metalowych elementów
jeszcze bardziej zachwycam się żyłkami liścia (dług. ok. 6 cm). To
niesamowite, że natura potrafi stworzyć coś takiego.
W tej pracy zdecydowałam na zestawienie dwóch kolorów: brązu i złota, które kojarzą mi się z ciepłymi dniami jesieni.
Mieniące się kuleczki w naszyjniku to kamień pustyni, który nazywany
jest także kamieniem tysiąca słońc. Jest to kamień syntetyczny - nie
występuje w naturze. Poniżej zbliżenie - zdjęcie robiłam w domu, przy
kiepskim oświetleniu, ale wydaje mi się, że i tak można zobaczyć, jak
pięknie mieni się naszyjnik oraz zobaczyć przypadkowego gościa :)
Jeśli mielibyście jeszcze jakieś informacje lub pytania - piszcie!
Linki:
Metalizowanie roślin, Joanna Tomankiewicz,
lakiernictwo.net
[dostęp: 26.10.2018 r.]
Wilhelm Pfanhauser junior: https://de.wikipedia.org/wiki/Wilhelm_Pfanhauser_junior
[dostęp: 26.10.2018 r.]
Die Galvanoplastik, Moritz Hermann von Jacobi - można kupić np.
tutaj [dostęp: 26.10.2018 r.]
Die Elektrolytischen Metallniederschläge - dostępna online, można kupić np.
tutaj [dostęp: 26.10.2018 r.]
